Η λουτροθεραπεία και η σωστή επιλογή μάλαξης.

Η μάλαξη (κοινώς μασάζ) χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια ως μέσο θεραπείας και αντιμετώπισης μυικών και ψυχικών προβλημάτων. Η λέξη μασάζ προέρχεται από την γαλλική λέξη massage ή από την λατινική λέξη massa ή από την ελληνική λέξη μάσσω που σημαίνει μαλάσσω. Άλλη αρχαία ελληνική λέξη που χρησιμοποιείται είναι η λέξη ανάτριψις.

Η μάλαξη άρχισε να εντοπίζεται πριν χιλιάδες χρόνια στην Ινδία, Κίνα, Αίγυπτο, Ελλάδα και Ρώμη με αναπαραστάσεις σε τοιχογραφίες και παπύρους. Με τον όρο μάλαξη, εννοούμε όλες τις τεχνικές όπου τα χέρια χρησιμοποιούνται για να αγγίξουν, να αισθανθούν και να πιέσουν τους ιστούς του σώματος και οι οποίες έχουν επιλεγεί με επιστημονικό τρόπο,
ώστε να ωφεληθεί άμεσα θεραπευτικά ο ασθενής.

Η μάλαξη περιλαμβάνει χειρισμούς που ποικίλουν σε μορφή και σε ένταση και προσαρμόζονται στο σκοπό και στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι ενδείξεις για μάλαξη είναι: μείωση του πόνου, μείωση μυϊκού σπασμού, αύξηση της ελαστικότητας των μαλακών μορίων, μείωση της τάσης των ιστών, αύξηση της γενικής και λεμφικής κυκλοφορίας, αποτροπή και διάλυση συμφύσεων.
Το μασάζ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε συνδυασμό με λουτροθεραπεία. Ως λουτροθεραπεία θεωρείται η χρήση λουτρού που περιέχει θερμό μεταλλικό νερό, συνήθως από φυσικές πηγές.

Η θερμοκρασία πρέπει να είναι τουλάχιστον 20 °C και η περιεκτικότητα σε μεταλλικά στοιχεία τουλάχιστον 1 g/l.  Η λουτροθεραπεία χρησιμοποιείται από τα αρχαία χρόνια ως μέσο θεραπείας και ανάρρωσης ειδικά μετά από μεγάλες μάχες.
Εκτός λοιπόν για τον μύθο επεξεργασίας Σαρισών από το στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Μαύρο Δάσος Όρμας και το “βράσιμο” αυτών στις θερμές πηγές των Λουτρών Πόζαρ για να γίνουν πιο ανθεκτικές, ενδέχεται ο στρατός του Φιλίππου και αργότερα του Μέγα Αλέξανδρου να ξεκουράζονταν στις θερμές πηγές του Πόζαρ.

Η λουτροθεραπεία σύμφωνα με τις έρευνες μπορεί να προκαλέσει κλινική βελτίωση σε ρευματολογικές παθήσεις, σε οστεοαρθρίτιδα, μυαλγίας, αγκυλωτική σπονδυλίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα και χρόνιο πόνο στην μέση.
Ωστόσο η συγκεκριμένες έρευνες δεν είναι αρκετές για να βγάλουμε ένα ασφαλές συμπέρασμα για την χρήση τους. Η λουτροθεραπεία δεν πρέπει να συγχέεται με την υδροθεραπεία.
Η υδροθεραπεία είναι η άσκηση μέσα στο νερό με την οποία εκμεταλλευόμαστε τις μηχανικές ιδιότητες του νερού με στόχο την αποκατάσταση η οποία γίνεται πάντα υπό τις οδηγίες φυσικοθεραπευτή.
Φυσικά όμως μπορεί να συνδυαστεί η λουτροθεραπεία με την υδροθεραπεία για μεγαλύτερα οφέλη.

Οι λουόμενοι των λουτρών Ποζαρ έχουν την δυνατότητα να συνδυάσουν την λουτροθεραπεία με το μασάζ για ένα χαλαρωτικό αποτέλεσμα.
Στην Αμερική το 2009 ξοδεύτηκαν πάνω από 4 δις δολάρια για θεραπείες μασάζ. Η πιο γνωστή και διαδεδομένη μορφή μασάζ στον δυτικό πολιτισμό είναι η κλασική μάλαξη ή αλλιώς γνωστή και ως Σουηδικό μασάζ, ο οποίος είναι όμως λανθασμένος όρος καθώς αυτό το είδος του μασάζ δεν επινοήθηκε στην Σουηδία αλλά ούτε και αναλήφθηκε από κάποιον Σουηδό. Έχει τις ρίζες του σε παραδοσιακές κινέζικες μεθόδους μάλαξης, τις οποίες προσάρμοσε στο δυτικό μοντέλο ζωής ο Σουηδός γιατρός Per Henrik Ling.

Στη Σουηδία αυτό το είδος μασάζ ονομάζεται «Κλασσικό», ενώ ο όρος Σουηδικό μασάζ είναι άγνωστος ακόμα και στην ίδια τη Σουηδία. O Ling είχε ανακαλύψει το “Σουηδικό σύστημα κίνησης και άσκησης” το οποίο λανθασμένα είχε θεωρηθεί ως Σουηδικό μασάζ γιατί περιλάμβανε παρόμοια ορολογία στις κινήσεις.

Το κλασικό μασάζ μπορεί να το κάνει κάθε φυσικοθεραπευτής. Κάθε χώρα έχει την δικιά της νομοθεσία για το μασάζ και την πιστοποίηση των μασέρ.
Για παράδειγμα στην Γερμανία χρειάζεται εκπαίδευση 3200 ωρών. Στην Ελλάδα σύμφωνα με το υπουργείο υγείας το μασάζ είναι νομικά κατοχυρωμένη πράξη που μπορεί να ασκούν μόνο φυσικοθεραπευτές και αισθητικοί με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος,
και διακρίνεται σε γενική η τοπική μάλαξη δια των χειρών ή την ηλεκτρομάλαξη με ειδική συσκευή.

Η επιλογή του επαγγελματία θεραπευτή είναι το κλειδί για ένα θετικό αποτέλεσμα στο πρόβλημα σας και θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν για την διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

Πηγές:

Benjamin, Patricia, “Notations to the General Principles of Gymnastics by Pehr Henrik Ling.” Lars Agren and Patricia Benjamin, trans., Journal of the American Massage Therapy Association, winter 1987.

Falagas M., Zarkadoulia E., Rafailidis PI. The therapeutic effect of balneotherapy: evaluation of the evidence from randomised controlled trials. International Journal of Clinical Practice. 2009 Jul;63(7):1068-84.

Διευκρινήσεις για την παροχή μάλαξης. Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών. Περιφερειακό Τμήμα Πιερίας

Σακελλάρη, Β., Γώγου, Β., (2004). Τεχνικές θεραπευτικής μάλαξης.Αθήνα: Επιστημονικές Εκδόσεις Παρισιάνου.