ΠΟΖΑΡ… Ξεκινώντας την ιστορία!
Μια τοποθεσία μαγική! Διαλεγμένη προσεκτικά από τους προγόνους των γηγενών του νεότερου χωριού! Ιδανική να προσφέρει αγαλλίαση και ηρεμία στη ψυχή! Ελπίδα για τη μέρα που ξεκινά!
Είναι το Άνω Λουτράκι. Το Πόζαρ!
Χτισμένο σε υψόμετρο 750μ, σε τοποθεσία όπου, η πρώτη εικόνα που θ αντικρύσεις το πρωί είναι το λεκανοπέδιο απ άκρη σ άκρη, τον ήλιο ν΄ ανατέλλει πίσω απ το πυκνόφυτο όρος ΠάΪκο και τις ακτίνες του να διαπερνούν τον ομιχλώδη ορίζοντα της Αλμωπίας πριν καρφωθούν σαν χρυσές βελόνες στη χιονισμένη κορφή του Καιμάκτσαλαν.
Οι πρώτες πληροφορίες για το χωριό έρχονται περίπου απ το 1800 και φτάνουν έως το 1970. Βασικό ενδεχόμενο είναι να υπήρχε και ακόμα παλαιότερη τοποθεσία για το αρχικό χωριό. Πιθανό είναι, λοιπόν, αυτός ο πρώιμος οικισμός να κάηκε ή να πυρπολήθηκε. Γι αυτό ίσως, οι κάτοικοι να ονόμασαν Πόζαρ το νέο χωριό τους. Από το «Πόζαρ» που μια εκδοχή για την ετυμολογία του είναι: «μετά το κάρβουνο».
Τα σπίτια του «Πόζαρ» ήταν χτισμένα στα Βόρεια και Δυτικά της πλατείας. Το 1912 κατοικούσαν 400 οικογένειες . Στη πλατεία υπήρχε ο ιερός ναός. Αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο και νοτιανατολικά υπήρχε το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου.
Χαμηλότερα και σε απόσταση μέχρι 300μ , υπήρχε το αγίασμα του Αγίου Γεωργίου.
Αν και η παλαιότερη ημερομηνία που έχει βρεθεί στον Ιερό Ναό είναι «1824», υπάρχουν καταγεγραμμένες μαρτυρίες ότι υφίστατο και πριν το 1800.
Ήθη, έθιμα και παραδόσεις διατηρούνται πιστά μέχρι σήμερα
Οι κάτοικοι του Πόζαρ είχαν το γλέντι μέσα στη ζωή τους και το πανηγύρι καθημερινότητα. Κάθε – σόι – λοιπόν, είχε προστάτη του έναν Άγιο. Όταν γιόρταζε ο Άγιος, το σόι που τον είχε για προστάτη δεχόταν επισκέψεις απ τους υπόλοιπους συγχωριανούς. Οι επισκέψεις σχεδόν πάντα εξελίσσονταν σε γλέντια συνοδεία μουσικής και «χορευτικών επιδείξεων».
Τις Κυριακές και τις μεγάλες γιορτές χόρευαν στην πλατεία του χωριού. Η παράδοση λέει ότι ούτε η σφοδρές χιονοπτώσεις δεν μπορούσαν να αναβάλλουν τις γιορτές αυτές. Τιμώντας και την παράδοση αυτή, ίσως δείτε πολλές φορές τους νεότερους να πραγματοποιούν χορούς και συναθροίσεις. Στα ίδια μέρη! «Βρέξει- Χιονίσει»!!!
Την Τρίτη μέρα των Χριστουγέννων και του Πάσχα ο χορός έφτανε μέχρι αργά. Υπο το φως δαδιών και κεριών!
Εκεί στη πλατεία του χωριού, σώζεται ακόμη και σήμερα η κεντρική βρύση του χωριού. Κατά το μύθο το νερό της βρύσης αυτής φέρει το μυστικό της νιότης!
Το χωριό παρόλο που είναι ορεινό, είναι ευλογημένο. Καστανιές, καρυδιές, κερασιές, μηλιές, δαμασκηνιές, μουριές και άλλα καρποφόρα δέντρα ευδοκιμούσαν γύρω και μέσα στο χωριό.
Η διαδικασία της μετεγκατάστασης στο νέο Λουτράκι
Οι περιορισμένες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης ανάγκασε τους κατοίκους ν αναζητήσουν γόνιμη γη στον κάμπο. Οι πρώτες καλύβες που χτίστηκαν εκεί αποτέλεσαν και την αρχή του σημερινού χωριού.
Μετά την απελευθέρωση της περιοχής απ τους Οθωμανούς, στην Αλμωπία και τα βουνά της ήλθαν οι Συμμαχικές Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία, Σερβία) για να αντιμετωπίσουν στον Ά παγκόσμιο πόλεμο τους Βούλγαρους και τους Γερμανοαυστριακούς που τους υποστήριζαν.
Τα χρόνια που ήλθαν ήταν δύσκολα για τους ορεινούς οικισμούς. Έτσι λοιπόν οι μέχρι τότε καλύβες του κάμπου εξελίχθηκαν σε σπίτια και σιγά-σιγά άρχισε και η κάθοδος των κατοίκων του Πόζαρ στο Λουτράκι!
Μέχρι το 1945 κατέβηκαν και οι τελευταίοι κάτοικοι του Πόζαρ.
Το κάτω χωριό είχε μετονομάστηκε σε «Κάτω Λουτράκι». Το Πόζαρ σε άνω Λουτράκι και τα Ιαματικά νερά του χωριού έγιναν γνωστά ως τα «Λουτρά του Πόζαρ»
-Ευχαριστούμε θερμά τον κ.Βόλτση Νικόλαο, συνταξιούχο δάσκαλο, τόσο για την πολύτιμη έρευνα του για τον τόπο όσο και για την άδεια του να αντλούμε στοιχεία για τις δημοσιεύσεις μας απ το βιβλίο του: «Από το Πόζαρ στο Λουτράκι»,(2011)